#trójmiasto oddycha

W Trójmieście w porównaniu z południem kraju oddychamy statystycznie lepszym powietrzem – to fakt. Ta sytuacja nie oznacza jednak, że nie mamy problemu z jego jakością – to raczej kwesta przyjęcia za punkt odniesienia miast z dramatyczną wręcz skalą problemu. W samym Gdańsku do ogrzewania używa się wciąż ok 30 000 pieców, głównie starego typu, niespełniających żadnych norm. Normy rakotwórczego benzopirenu są u nas regularnie przekraczane, w sezonie grzewczym występują średniodobowe przekroczenia poziomów pyłu PM10, nawet o 39 razy (ostatnie dostępne dane z roku 2014). Większość istniejących stacji w ogóle nie mierzy bardziej szkodliwego pyłu PM2,5. Pomiary tego pyłu prowadzone przez FRAG w 2017 i 2018 r. przy pomocy prostych laserowych czujników wskazują w niektórych dzielnicach wyniki przekraczające dopuszczalną normę (średnioroczną) nawet o 1000 procent! Jakkolwiek są to badania chwilowe, a nie uśrednione, nie zmienia to faktu, że takie powietrze nie nadaje się do oddychania i zagraża naszemu zdrowiu i życiu. Fakt, że w styczniu 2017 r., gdy Polskę przez wiele dni spowijał smog, zmarło 25% więcej osób niż w tym samym miesiącu w trzech poprzednich latach, nie pozostawia tu wielu wątpliwości.

Pierwszym krokiem do rzeczowej debaty o stanie powietrza w aglomeracji i niezbędnych działaniach dla jego poprawy, jest właściwe zdiagnozowanie problemu. Nie wystarczą tu dane uśrednione, ważniejsze są informacje o stanie powietrza w miejscach gęsto zamieszkałych, czy z ulic, którymi dzieci chodzą do szkoły. Oficjalny monitoring nie dostarcza tu wystarczających danych, dlatego postanowiliśmy działać oddolnie. Problem okazał się ważny nie tylko dla nas, przez co znaleźliśmy niezawodnych partnerów, z którymi to ambitne i kosztowne wyzwanie okazało się realne. Wspólnie z Wyższą Szkołą Bankową w Gdańsku, LPP SA oraz stowarzyszeniem Miasto Wspólne rozpoczęliśmy szeroko zakrojony program pomiarów jakości powietrza na obszarze Trójmiasta: https://frag.org.pl/portfolio/trojmiastooddycha/. Dzięki sponsorowi – firmie LPP, zainstalowaliśmy w marcu 2018 roku 15 kosztownych czujników Airly, stale monitorujących poziom najczęściej występujących zanieczyszczeń powietrza tj. pyłu PM2,5 oraz PM10. 10 nowych czujników pojawiło się w Gdańsku a 5 w Gdyni: https://airly.eu/map/pl/#latitude=54.34854&longitude=18.64966&id=3432. Równolegle Wyższa Szkoła Bankowa zainstaluje urządzenia skonstruowane na uczelni.

Sieć obywatelskich czujników jest już dwa razy większa niż istniejący system stacji publicznych fundacji ARMAAG, przy czym w żaden sposób nie ma stanowić dla niego konkurencji. W założeniu nowe czujniki mają uzupełnić istniejącą sieć monitoringu atmosfery, dając pełniejszy obraz jakości powietrza w różnych dzielnicach. W szczególności tam, gdzie bywa z nim nie najlepiej, a na obszarze których nie są prowadzone oficjalne pomiary. Łączna liczba czujników w Trójmieście, uwzględniająca niereferencyjne stacje Miasta Gdańsk i Airly, uległa w efekcie podwojeniu. Czujniki Airly udostępniliśmy samym mieszkańcom, którzy mają odpowiednie możliwości oraz chęci, aby uczestniczyć w projekcie. Przy wyborze lokalizacji dla czujników w Gdyni współpracowaliśmy ze stowarzyszeniem Miasto Wspólne, które podobnie jak my zainteresowane jest poprawą jakości powietrza.

Tymczasem zbliża się kolejny sezon grzewczy i nowe możliwości uświadamiania społeczności o problemie i działań w celu przeciwdziałania zanieczyszczaniu powietrza.”